تفاوت ألا و نعمت در سوره الرحمان چیست؟
تفاوت ألا و نعمت در سوره الرحمان چیست؟
واژه «آلاء» جمع «ألا» که گاهی به کسر همزه «إلا» استعمال شده است، در اصل به معنای بلوغ و رسیدن است که در مفاهیم مختلف از جمله: تصمیم، عهد، قسم، استطاعت، اظهار قدرت و مهربانی، نعمت، پایان کار و کوشش کاربرد دارد. از آنجا که «نعمت» بازگشتش به ظهور رحمت و نهایت عطوفت و مهربانی است؛ این کلمه «ألا» به جای نعمت استعمال شده است.
از مطالبی که بیان شد روشن می‌شود که «ألا» مرادف با کلمه «نعمت» نیست، بلکه هر آنچه از مصادیق کامل شدن در رحمت و رسیدن به عطوفت باشد، اطلاق این واژه بر او صحیح است؛ خواه این امر با به وجود آوردن، مقدر نمودن، آماده ساختن اسباب وجودی آن، و یا با نعمت‌های ظاهری و باطنی، دنیایی و آخرتی تحقق یابد.
و این معنا (مرادف نبودن ألا با نعمت) با تدبر و دقت در مصادیق «آلاء» در سوره الرحمن ظاهر می‌شود: «رَبُّ الْمَشْرِقَیْنِ وَ رَبُّ الْمَغْرِبَیْنِ فَبِأَیِّ آلاءِ ...»؛ «کُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ وَ یَبْقى وَجْهُ رَبِّکَ ... فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما ...»؛ «سَنَفْرُغُ لَکُمْ أَیُّهَ الثَّقَلانِ فَبِأَیِّ آلاءِ ...»؛ «هَلْ جَزاءُ الْإِحْسانِ إِلَّا الْإِحْسانُ فَبِأَیِّ آلاءِ ...»؛ «حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِی الْخِیامِ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ».
پس مصادیق آلاء در این آیات مختلف است و معنایی که در بر گیرنده همه این مصادیق باشد، مفهوم نهایت احسان و رسیدن در اظهار رحمت و کوتاهی نکردن در آن است.[1]
نمایه مرتبط: مرگ و عذاب های جهنم در زمره نعمت ها، سؤال 16391
[1]. مصطفوى، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج 1، ص 124، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 1360 ش.
http://mihanblog.com/blog/post/new
حدیث
8- احترام و محبت به دیگران
مرحوم اربلى (از دانشمندان قرن هفتم) در خبرى که نقل نموده است از قول یکى از معاصران امام رضا(ع) مى نویسد:
هرگز ندیدم که امام در سخن خویش نسبت به کسى بى احترامى کند و هرگز ندیدم که کلام دیگرى را قطع کند، و مى گذاشت تا سخنانش به پایان رسد .. هیچگاه در برابر کسى که مقابلش نشسته بود پاهایش را دراز نمى کرد و تکیه نمیزد.
هرگز ندیدم به هیچیک از خدمتکاران و غلامانش ناسزا گوید ..
آن حضرت فرموده است:
محبت به دیگران نیمى از عقلانیت و خرد ورزى است. و از آنجا که درصد قابل توجهى از کینه ها ودلخورى ها به سبب سخنان بى مورد و بعضا نیشدارى است که نسبت به یکدیگر اظهارمى گردد و شاید در اکثر موارد نیز بى قصد و غرض باشد آن حضرت فرموده اند:
سکوت موجب جلب محبت مى گردد.
منبع :
نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری
